Zmiany w ramach Polskiej Strefy Inwestycji (PSI)

Z dniem 1 stycznia 2023 r. powinno zacząć obowiązywać nowe Rozporządzenie regulujące możliwość otrzymania wsparcia przez przedsiębiorców w ramach Polskiej Strefy Inwestycji. Patrząc na projekt Rozporządzenia, planowane zmiany mają być raczej doprecyzowaniem obowiązujących przepisów, chociaż znaleźć można również takie, które wyraźnie poprawią dostęp do wsparcia określonych grup przedsiębiorców, co powinno w jeszcze większym stopniu zachęcić firmy do inwestycji. Jak my oceniamy planowane zmiany? Zdecydowanie na plus. Jakich najważniejszych zmian możemy się spodziewać?

Kwestia nakładów inwestycyjnych

Od początku 2022 roku wyłącznie duże i średnie firmy mogły skorzystać z preferencyjnej redukcji kosztów kwalifikowanych inwestycji o 50% jeżeli dotyczyła ona tzw. reinwestycji czyli jednego z trzech rodzajów nowej inwestycji polegającej na:

• zwiększeniu zdolności produkcyjnych istniejącego zakładu (rozbudowa zakładu) lub
• dywersyfikacji produkcji przedsiębiorstwa przez wprowadzenie produktów uprzednio nieprodukowanych w przedsiębiorstwie lub

• zasadniczej zmianie dotyczącej procesu produkcyjnego istniejącego przedsiębiorstwa.

Projekt Rozporządzenia zakłada, że z tej preferencyjnej redukcji będą mogły skorzystać również małe firmy i mikroprzedsiębiorcy. Jest to bardzo ważna i pozytywna zmiana, ponieważ w wielu lokalizacjach w Polsce, minimalne kwoty inwestycji konieczne do poniesienia przez te firmy były zbyt duże i blokowały możliwość skorzystania ze wsparcia, a często też same decyzje o inwestowaniu.

Druga ważna zmiana dotyczy również wielkości kosztów kwalifikowanych inwestycji w sektorze nowoczesnych usług dla przedsiębiorców. Obowiązujące przepisy pozwalały obniżyć o 95% koszty kwalifikowane inwestycji tylko i wyłącznie w przypadku, gdy decyzja o wsparciu dotyczyła wyłącznie takich usług, co było bardzo trudne do spełnienia. Planowana zmiana pozwoli obniżyć koszty o 95%, gdy tylko jedna taka usługa dla przedsiębiorców będzie określona w decyzji o wsparciu, nawet wśród kilku głównych, innych działalności.

Pozytywna zmiana dotyczy również wliczenia w okres kwalifikowalności kosztów najmu lub dzierżawy gruntów, budynków i budowli, ponoszonych nie tylko w okresie trwałości (utrzymania) inwestycji tj. 3 lat dla MŚP i 5 lat dla dużych firm, ale również w okresie realizacji samej inwestycji, począwszy od dnia uzyskania decyzji o wsparciu.

Kwestia kryteriów jakościowych

Liczymy, że nowe Rozporządzenie uporządkowuje całkiem kwestie wydatków w odnawialne źródła energii, zaliczania ich do kosztów kwalifikowanych oraz interpretacji jednego z dostępnych kryteriów, w szczególności w zakresie wymaganej mocy instalacji. Dotychczasowy zapis „Nowa inwestycja w odnawialne źródła energii o mocy przyłączeniowej co najmniej 15% większej niż wynikająca z umowy o przyłączenie do sieci elektroenergetycznej…” ma się zmienić na „Nowa inwestycja w odnawialne źródła energii o mocy zapewniającej co najmniej 15% średniorocznego zużycia energii elektrycznej w zakładzie”. Zmiana tego kryterium byłaby bardzo korzystna dla przedsiębiorców i pozwalałaby bez żadnych wątpliwości traktować wydatki w OZE w ramach nowej inwestycji jako koszty kwalifikowane.

W ramach Kryterium zrównoważonego rozwoju gospodarczego dotyczącego wykorzystania potencjału zasobów ludzkich, planuje się zmniejszyć wymagany udział osób z orzeczeniem o niepełnosprawności w odniesieniu do ogólnej liczby nowo zatrudnianych pracowników w związku z inwestycją, z 10% do 4%.

W ramach kryterium Podejmowanie działań w zakresie opieki nad pracownikiem, w szczególności oferowanie pracownikom:

• udziału w dodatkowych programach opieki zdrowotnej wykraczających poza świadczenia wymagane przepisami prawa;
• dodatkowych świadczeń pracowniczych z zakresu różnych form wypoczynku, działalności kulturalno-oświatowej, sportowo-rekreacyjnej, ubezpieczeń, programów opieki zdrowotnej

planuje się zrezygnować z programów opieki zdrowotnej wyszczególnionych w punkcie 2).

Czekamy na zmiany…na lepsze. Im więcej bodźców dla przedsiębiorców do inwestowania tym lepiej. To szczególnie ważne w kontekście nadal obecnej „dziury” konkursowej związanej ze zmianą budżetów unijnych i brakiem w dalszym ciągu dotacji w ramach nowej perspektywy unijnej 2021-2027.