Dotacje warunkowe w ramach FENG na wdrożenia wyników prac B+R

Program Fundusze Europejskie dla Nowoczesnej Gospodarki 2021-2027 (FENG) jest kontynuacją dwóch wcześniejszych programów Innowacyjna Gospodarka 2007-2013 oraz Inteligentny Rozwój 2014-2020. W ramach tych programów, do tej pory, przedsiębiorstwa miały możliwość uzyskać bezzwrotne dofinansowanie do projektów inwestycyjnych, w szczególności opartych na wynikach prac badawczo – rozwojowych. W ramach POIR 2014-2020 były to np. konkursy Badania na rynek i Kredyt na innowacje technologiczne. W ostatnim czasie dyskutowano mocno na temat zmian w dotacjach na wdrożenia wyników prac B+R, w szczególności rozpatrywano tzw. dotację warunkową, w której część wsparcia ma charakter zwrotny (np. tutaj). Dyskusje te jednak odnosiły się przede wszystkim do firm dużych, które w poprzedniej perspektywie pozbawione były całkowicie dotacji inwestycyjnych – wdrożeniowych. 16 marca 2022 r. została przekazana do Komisji Europejskiej wersja programu FENG, która rzuca trochę więcej światła na temat dotacji warunkowej i dofinansowania wdrożeń wyników B+R.

DLA KOGO I JAKIE DOTACJE

W ramach Priorytetu 1 “Wsparcie dla przedsiębiorców” (4 358 000 000 euro, co stanowi 55% budżetu programu), jedyny zakres wsparcia będą stanowić moduły umożliwiające realizację kompleksowych projektów. Wnioskodawcy będą wybierać z dostępnego katalogu określone moduły, które wynikają z ich potrzeb (opisaliśmy wcześniej na Blogu). Moduł Wdrożenie innowacji, będzie jednym z dwóch modułów obligatoryjnych tzn. wnioskodawcy będą musieli wybrać co najmniej jeden z nich: Prace B+R lub Wdrożenie innowacji (w przypadku dużych firm moduł B+R będzie zawsze obligatoryjny). Pozostałe moduły będą fakultatywne. Możliwe będzie dofinansowanie projektów (linearnych), które umożliwią przeprowadzenie innowacyjnego przedsięwzięcia przez kolejne etapy jego rozwoju, jak również projektów nielinearnych – ich realizacja nie będzie od siebie uzależniona.

Zgodnie z dokumentem FENG: „w przypadku wdrożeń wyników prac B+R poziom ryzyka jest mniejszy niż w przypadku projektów związanych z realizacją prac B+R. Ryzyko technologiczne jest już zredukowane, nadal pozostaje jednak ryzyko rynkowe związane z niepewnością dotyczącą efektów komercjalizacji. Do finansowania wdrożeń wykorzystana jest tzw. dotacja zwrotna, czyli forma finansowania łącząca wsparcie w formie bezzwrotnej dotacji oraz dotacji, która będzie częściowo zwrotna po spełnieniu warunków związanych z efektami wdrożenia – np. przychodami wygenerowanymi ze zrealizowanej inwestycji. Taka forma wsparcia łączy zatem zalety dotacji (zmniejsza ryzyko i koszty finansowania, zwiększa skłonność do realizacji projektu) oraz finansowania zwrotnego (umożliwi ponowne wykorzystanie zwróconych środków)”.

Tym samym ostatnia wersja dokumentu FENG zakłada, że do finansowania wdrożeń wyników B+R dostępna będzie dotacja warunkowa. Charakter zwrotny ma mieć minimum 50% wsparcia. Przedsiębiorcy zwracać ją będą w zależności od uzyskanych efektów inwestycji np. w zależności od osiągniętych przychodów ze sprzedaży, które wydają się bardzo dobrym wskaźnikiem „powodzenia i sukcesu inwestycji”.

Wnioskodawcami będąc mogli być przedsiębiorcy MŚP oraz duże przedsiębiorstwa, w tym:

– small mid-caps czyli małe spółki o średniej kapitalizacji” oznaczające podmioty zatrudniające nie więcej niż 499 pracowników, niebędące MŚP;
– mid-caps czyli „spółki o średniej kapitalizacji” oznaczające podmioty zatrudniające nie więcej niż 3000 pracowników, niebędące MŚP ani małymi spółkami o średniej kapitalizacji.

Warunkiem wsparcia inwestycji produkcyjnych przedsiębiorstw innych niż MŚP i small mid-caps będzie pewnie konieczność współpracy z przedsiębiorstwami sektora MŚP.

PLUSY I MINUSY

Wprowadzenie dotacji warunkowej jest na pewno korzystne z punktu widzenia dużych firm oraz small mid-caps i mid-caps. Ta grupa firm, wyłączona w poprzedniej perspektywie z dotacji wdrożeniowych, uzyska dostęp do częściowo chociaż bezzwrotnego wsparcia, co może być dla nich dodatkowym bodźcem do realizacji nowych inwestycji. Z drugiej strony sektor MŚP, który korzystał w ramach POIR z bezzwrotnych dotacji na projekty wdrożeniowe, będzie musiał przyzwyczaić się do nowych kryteriów i procentowego wsparcia poniżej danego progu wynikającego z mapy pomocy regionalnej. Nie powinno to jednak wpłynąć negatywnie na te firmy i ich chęci do aplikowania o tego typu wsparcie, które pomimo modyfikacji, będzie nadal świetną formą finansowania projektów wdrożeniowych.